بک آپ گیری (Backup) – و یا پشتیبان گیری – اطلاعات یکی از مهمترین روش های حفاظت از اطلاعات می باشد. از آنجا که اطلاعات ما در سیستم ممکن است به دلایل مختلفی مانند بدافزارها (Malware)، باج افزارها (Ransomware). خرابی های فیزیکی و یا اشتباهات انسانی دچار مشکل شود، پشتیبان گیری از آن ها راحت ترین و بهترین کار برای بازیابی اطلاعات (Data restore) خواهد بود. به ویژه در این چند ساله اخیر که با گسترش باج افزارها افراد و سازمان های زیادی اطلاعات خود را از دست داده اند.
هدف از بک آپ گیری
هدف بک آپ گیری اطلاعات ایجاد یک رونوشت (Copy) از اطلاعات و ذخیره آن در جایی دیگر (و قاعدتا امن) است که در زمان از بین رفتن اطلاعات اصلی بتوان به آن رجوع کرد و از آن استفاده نمود. امروزه گاهی آن را با آرشیو کردن (Archive) اشتباه می گیرند. باید دانست که بک آپ، یک رونوشت به روز از اطلاعات است و در صورت از بین رفتن اطلاعات اصلی می توانیم آن را جایگزین کنیم و با آن تفاوتی ندارد. ولی در آرشیو کردن، بطور معمول ما اطلاعات (قدیمی یا کم کاربردتر) را برای نگهداری در محلی دیگر (که هزینه نگهداری کمتری دارد و برای درازمدت مناسب است) جابجا می کنیم و کار روی اطلاعات جدید را ادامه می دهیم.
انواع بک آپ گیری
امروزه روش های متنوعی برای پشتیبان گیری (بک آپ) اطلاعات وجود دارد ولی رایج ترین آن ها پشتیبان کامل (Full backup)، تفاضلی (Differential backup) و افزایشی (Incremental backup) می باشند. روش های دیگری مانند Synthetic Full Backup، Mirroring، Reverse Incremental و Continuous Data Protection (CDP) نیز وجود دارند که توسط بعضی نرم افزارهای پشتیبان گیری ارائه می شوند (که معمولا ترکیبی از همان سه روش اصلی و یا مشتق شده از آنها می باشند). در ادامه سه روش اصلی بک آپ گیری را بررسی می کنیم.
بک آپ گیری کامل Full backup
این روش پشتیبان گیری ابتدایی ترین و کامل ترین روش است. همانطور که از نامش می توان برداشت کرد در این روش ما یک کپی از تمام اطلاعات مورد نظر را به روی رسانه ذخیره سازی دیگری انتقال می دهیم. مزیت این روش در این است که کمترین زمان بازیابی اطلاعات را دارد. ولی در طرف دیگر زمان پشتیبان گیری در این روش بسیار طولانی است. و از طرفی نیاز به فضای زیادی برای ذخیره سازی اطلاعات دارد.
این روش در عمل در دوره های زمانی هفته ای یا ماهیانه در ترکیب با یکی دیگر از روش های پشتیبان گیری به کار می رود. البته ممکن است اگر مقدار اطلاعات کم باشد و یا اطلاعات حساس باشند به صورت روزانه و یا حتی چندین بار در روز نیز استفاده شود.
بک آپ گیری تفاضلی Differential backup
در این روش پشتیبان گیری، ما فقط از اطلاعاتی که نسبت به آخرین بک آپ تغییر کرده اند پشتیبان تهیه می کنیم. در نتیجه در این روش اولین بک آپ اطلاعات، یک بک آپ کامل خواهد بود. دومین، شامل اطلاعاتی است که نسبت به بک آپ کامل تغییر نموده اند و نه تمام اطلاعات. در سومین، دوباره اطلاعاتی که نسبت به بک آپ اول (کامل) تغییر کرده اند را ذخیره می کنیم و به همین ترتیب ادامه می دهیم. این روش پشتیبان گیری نسبت به روش کامل زمان کمتری خواهد برد. همچنین مقدار فضای ذخیره سازی کمتری مورد نیاز است. ولی زمان بازیابی اطلاعات در این روش نسبت به بک آپ گیری کامل بیشتر است. از طرفی برای بازیابی اطلاعات در این روش باید بک آپ کامل و آخرین بک آپ را داشته باشیم و از ترکیب آن ها اطلاعات کامل و به روز را به دست آوریم.
بک آپ گیری افزایشی Incremental backup
این روش تا حدودی شبیه روش تفاضلی Differential است. با این تفاوت که ما از اطلاعاتی بک آپ می گیریم که نسبت به آخرین بک آپ (به روش افزایشی) تغییر کرده اند. این روش نسبت به دو روش دیگر کمترین زمان را دارد. از طرف دیگر کمترین فضای ذخیره سازی را نیز نسبت به دو روش دیگر لازم خواهد داشت. ولی زمان بازیابی اطلاعات در این روش نسبت به دو روش دیگر طولانی تر خواهد بود.
نکته دیگری که در این روش باید در نظر گرفت این است که مانند روش تفاضلی Differential برای بازیابی اطلاعات نیاز به تمام بک آپ ها خواهیم داشت که با ترکیب آن ها به اطلاعات اصلی خواهیم رسید. شاید این روش در ابتدا کمی پیچیده به نظر برسد ولی در واقع روشی ساده و سریع است که می توان برای اطلاعات شخصی و حتی اطلاعات سازمان ها به راحتی مورد استفاده قرار داد.
از بین روش های فوق همانطور که گفته شد هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. به همین خاطر معمولا درسازمان ها و شرکت ها مسئولین فناوری اطلاعات از ترکیبی از این روش ها برای پشتیبان گیری استفاده می کنند. معمول ترین ترکیب ها بک آپ کامل با افزایشی و یا تفاضلی است. به اینصورت که یک دوره پشتیبان گیری تعیین می شود بطور مثال هفته ای، سپس اول هر هفته یک بک آپ کامل گرفته می شود و در دوره های زمانی روزانه یا ساعتی افزایشی یا تفاضلی. البته ممکن است دوره های پشتیبان گیری با توجه به اهمیت اطلاعات به صورت ساعتی، روزانه و حتی فصلی تغییر کند. ولی در اصل پشتیبان گیری اطلاعات تغییری ایجاد نخواهد کرد.
مقایسه روش های بک آپ گیری
جدول زیر سه روش اصلی پشتیبان گیری و شیوه بازیابی اطلاعات در آن ها را نشان می دهد. همانطور که در جدول مشاهده می شود اولین بک آپ در دوره پشتیبان گیری همیشه یک بک آپ کامل است و تفاوت روش ها از بک آپ دوم است. همچنین در بازیابی اطلاعات سریعترین بازیابی در روش کامل است. بعد از آن تفاضلی و در آخر افزایشی.
پشتیبان گیری از اطلاعات یکی از مهمترین کارهای واحدهای فناوری اطلاعات در سازمان هاست. در این نوشته ما نگاهی انداختیم به سه روش اصلی آن، که بطور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین مقایسه ای بین روش های بک آپ گیری اطلاعات و بازیابی آن داشتیم.